W dzisiejszych czasach praca przy komputerze stanowi niemały procent naszej codziennej aktywności. Dłuższa praca przed tzw. monitorami ekranowymi niesie za sobą szereg dolegliwości. Coraz więcej ludzi ma zaburzenia rytmu snu, bóle głowy, pleców i nadgarstków. Z dolegliwości ocznych najczęściej pojawiają się zaburzenia widzenia i suchość oczu bóle głowy. W takich sytuacjach często pierwszą myślą jest chęć wyrobienia okularów, które skorygują wadę wzroku. Zdecydowana większość specjalistów ochrony wzroku zdaje sobie sprawę, że nie zawsze okulary są rozwiązaniem, bądź należy poszerzyć diagnostykę przed zaleceniem okularów. Niestety wciąż zdarza mi się spotykać w gabinecie osoby, które są „przekorygowane”, czyli mają za mocne okulary.
Długotrwała praca przy komputerze, a pogorszenie widzenia do dali
Akomodacja to proces, w którym dochodzi do zmiany mocy układu optycznego oka, w celu uzyskania ostrego obrazu przedmiotu, znajdującego się w bliskiej odległości. Mówiąc jeszcze prościej i w przenośni, aby zobaczyć ostro litery na monitorze komputera nasze oko musi się napiąć. Tak długo, jak pracujemy przy komputerze, tak długo nasze oko pozostaje napięte. Kiedy chcemy przenieść wzrok z odległości komputera na obiekty znajdujące się w dalszej odległości oczy muszą się rozluźnić. Ostrość widzenia powinna pojawić się niemalże od razu po spojrzeniu na obiekt. W niektórych przypadkach wyostrzenie zajmuje dłuższy czas niż standardowo, bądź też do wyostrzenia nie dochodzi. Właśnie w takich chwilach pojawia się pomysł kupna okularów.
Prawdą jest, że praca przy komputerze może być przyczyną pojawienia się lub wzrostu krótkowzroczności. Dobranie okularów tzw. „minusów” jest uzasadnione. Masz wadę wzroku, więc trzeba ją skorygować.
Prawdą jest, że praca przy komputerze może być przyczyną pojawienia się zaburzeń akomodacji, tj. spazm akomodacji, niesprawność akomodacji, męczliwość akomodacji. Dobranie okularów tzw. „minusów” jest nieuzasadnione. Masz pseudokrótkowzroczność, a minusy pogorszą Twoją sytuację.
W obydwu przypadkach okulary o mocy ujemnej poprawią ostrość widzenia w dali ale stosowanie ich w przypadku pseudokrótkowzroczności pogłębi ten stan, oczy będą jeszcze bardziej napięte, pojawią się dolegliwości takie jak bóle głowy, oczu, uczucie napięcia, nudności.
Jak faktycznie możesz sobie pomóc?
- ćwiczenia rozluźniające akomodację pomogą wyostrzyć obiekty w dali, ćwiczenia usprawniające akomodację skrócą czas potrzebny do wyostrzenia obiektów w różnych odległościach
Przykład ćwiczenia na sprawność akomodacji w wersji dla najmłodszych. Dziecko ma za zadanie wyszukać na planszy w dali obrazki prezentowane w bliskiej odległości. Starsze dzieci i dorośli odczytują naprzemiennie, dal-bliż, kolumny liter lub cyfr. Poziom trudności można zwiększyć zmniejszając wielkość liter, bądź zwiększając odległość od karty do dali.
- okulary do bliskich odległości,
w tym wypadku mowa o okularach, o mocydodatniej, tzw. “plusach”, które zmniejszą napięcie oczu podczas pracy przy komputerze. Dodatkowo można w nich zastosować filtr światła niebieskiego. Nie u każdej osoby to rozwiązanie się sprawdzi, dlatego to specjalista podejmuje decyzję o wprowadzeniu korekcji.
- higiena pracy wzrokowej, stosowanie się do kilku prostych zasad zapobiegnie wyżej opisanym dolegliwościom.
Przy podejrzeniu pseudokrótkowzroczności specjalista powinien przeprowadzić pomiar refrakcji oczu po porażeniu akomodacji. Najbardziej wiarygodnym sposobem jest użycie mydriatyków, czyli kropli, które przy okazji poszerzają źrenice. U dorosłych stosuje się Tropicamid, który działa do 4h. U dzieci stosowana jest Atropina (działanie do 14 dni) lub Cyklopentolat (działanie do 24h). Optometryści nie mogą podawać wyżej wymienionych leków, dlatego często zalecają dodatkowo konsultację okulistyczną. Wielu optometrystów potrafi ograniczyć wpływ akomodacji na wynik badania bez użycia kropli, jednak uważam, że każde dziecko z podejrzeniem wady wzroku powinno być zbadane po użyciu mydriatyku.
Myriam Konieczyńska